Raadscommissie Algemeen bestuur en financiën vergadert op 17 december (update)

De eerste aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 wordt vastgesteld voor het einde van het jaar 2020. Dit betekent concreet dat de aanpassing van het meerjarenplan dient bekrachtigd te worden op de gemeenteraad van 23 december 2020. Voorafgaand wordt de aanpassing van het meerjarenplan voorgesteld op de raadscommissie Algemeen bestuur en financiën. Deze raadscommissie is te volgen via livestream.

Aanpassing meerjarenplan 2020-2025:

Een zuinig, efficiënt, maar ook een ambitieus en gezond financieel beleid 

De gemeenteraad keurde in december 2019 het meerjarenplan 2020-2025 goed. Voorafgaand aan deze meerjarenbegroting kregen ook inwoners de kans om suggesties te geven bij de voorgestelde beleidsthema's. Relevante en haalbare ideeën uit het participatietraject werden vertaald in concrete acties. Dit resulteerde in een beleidsprogramma voor en door de burger.

Het meerjarenplan is een werkinstrument dat doorheen de legislatuur meermaals herzien zal worden. De coronacontext waarin we ons vandaag bevinden, maakt dit meer dan ooit duidelijk. Een aantal wijzigingen in deze eerste aanpassing van het meerjarenplan zijn dan ook het (on)rechtstreekse gevolg van de coronapandemie die we bij de opmaak van het initieel meerjarenplan onmogelijk konden voorzien.

We streven nog steeds naar een zuinig, efficiënt, maar ook een ambitieus en gezond financieel beleid zonder afbreuk te doen aan de fundamenten van het beleidsprogramma.

Een realistisch investeringsprogramma

Een vaststelling bij voorgaande jaarrekeningen is de lage realisatiegraad van het vooropgestelde investeringsprogramma. Dit kan leiden tot onrealistische budgettering en vooral inefficiënte financiering. Op basis van een degelijk projectmanagement, met een duidelijke planning en een realistisch investeringsprogramma, vertrekt de huidige meerjarenbegroting vanuit de werkelijke liquiditeitsnoden en niet langer vanuit budgetten.

Investeren in de toekomst

Vlaanderen krijgt steeds vaker te kampen met overstromingen, maar ook met periodes van langdurige droogte. Om ruimte te geven aan regenwater keurde Tremelo als een van de eerste gemeenten een hemelwaterplan goed. Regenwater wordt zoveel mogelijk ter plaatse gehouden om het te laten infiltreren in de ondergrond, bufferen of vertraagd afvoeren. Voor een goede waterhuishouding is ook afvalwaterzuivering van belang: tegen 2030 moet iedere woning aangesloten zijn op een riolering. Binnen deze beleidsperiode zijn er drie grote riolerings- en wegeniswerken voorzien, waarvan er momenteel twee in uitvoering zijn.  Hiermee zullen we de zuiveringsgraad met zo'n 20% verhogen. Bij een derde project zijn we de studie aan het finaliseren. Daarnaast worden in deze meerjarenbegroting de nodige middelen voorzien voor het opmaken van studies voor wegenis- en rioleringsprojecten zodat de uitvoering in 2025 kan starten. Om dit te realiseren passen we de gemeentelijke saneringsbijdrage* aan op het niveau van omliggende gemeenten.

* De gemeentelijke saneringsbijdrage mag door de gemeente Tremelo enkel worden gebruikt voor het aanleggen van rioleringen en grachten, het bouwen van kleinschalige of individuele afvalwaterzuiveringsinstallaties en het onderhoud en de exploitatie van de gemeentelijke saneringsinfrastructuur.

Een andere beleidsprioriteit in het meerjarenplan 2020-2025 is het organiseren van een toegankelijk, uitnodigend en gevarieerd vrijetijdsaanbod afgestemd op onze inwoners. Niet alleen voor de huidige, maar ook voor toekomstige generaties. Hiervoor wordt ingezet op de verdere ontwikkeling van de vrijetijdssite aan 't Zand.

De realisatie van deze toekomstvisie heeft uiteraard een budgettaire impact: zo worden er  leningen opgenomen aan voordelige voorwaarden, o.a. voor de aankoop van nieuwe gronden ter versterking van de vrijetijdssite aan 't Zand. Anderzijds komen er ook middelen vrij uit de verkoop van eigen patrimonium. Het gaat hier om gronden die gelegen zijn buiten de gemeente en op dit moment geen enkele meerwaarde opleveren. 

Een dubbel financieel evenwicht

Gemeenten en OCMW's moeten in hun meerjarenplannen beantwoorden aan bepaalde evenwichtsnormen. Zo moet het geraamde beschikbaar budgettair resultaat per boekjaar groter of gelijk zijn aan nul (het toestandsevenwicht) én moet de geraamde autofinancieringsmarge in het laatste boekjaar van het meerjarenplan groter of gelijk zijn aan nul (het structureel evenwicht).

De autofinancieringsmarge (AFM) is het verschil tussen enerzijds het saldo van de exploitatie-ontvangsten en -uitgaven en anderzijds de aflossingen van leningen. Ze geeft weer of de financiën van het bestuur op een structurele manier in evenwicht zijn en duidt aan of het bestuur in staat is zijn leningslasten te dragen met het overschot uit de gewone werking.

Een positieve AFM betekent dat er van het exploitatiesaldo nog middelen overblijven om een deel van de investeringsuitgaven rechtstreeks te financieren of om bijkomende leningen aan te gaan. De AFM moet positief zijn in het laatste boekjaar van de periode van het meerjarenplan. Als dat niet het geval is, vernietigt de provinciegouverneur het meerjarenplan.

Opdat uitzonderlijke verrichtingen geen vertekend beeld zouden geven, wordt de AFM maar geëvalueerd op het laatste jaar van het meerjarenplan. Voor de tussenliggende jaren is wel een negatieve autofinancieringsmarge mogelijk.

Ook nu zijn we erin geslaagd om ondanks de enorme uitdagingen een dubbel financieel evenwicht voor te leggen, zoals decretaal voorgeschreven wordt.