De koolmees, onze bondgenoot

De eikenprocessierups zorgt elk jaar voor steeds meer overlast in België. Nu de winters minder streng zijn, kunnen meer eitjes overleven. Ook is er bij ons voldoende voedsel voor de rupsen en wordt er rondom de eigenbomen te vaak en te kort gemaaid, waardoor natuurlijke vijanden zoals insecten en kevers niet genoeg schuilplekken hebben.

Door de overlast in de laatste paar jaar is de aandacht voor de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups steeds meer gegroeid. Chemische middelen beïnvloeden het ecosysteem in de eik en kunnen naast de eikenprocessierups veel belangrijke insecten doden. In de zoektocht naar natuurlijke bestrijdingsmiddelen kwam de koolmees in beeld.

De koolmees als natuurlijke vijand

Koolmezen doen zich graag tegoed aan jonge eikenprocessierupsen. In de periode dat de rups nog geen brandharen heeft, is ze een makkelijke en eiwitrijke prooi voor de koolmees. Maar koolmezen eten ook grotere rupsen en ontwikkelden een handig trucje om de rups van haar brandharen te ontdoen alvorens ze te verorberen.

In welke mate kan de koolmees de toenemende groei van de eikenprocessierups een halt toe roepen? Een koolmezenjong eet gemiddeld 400 rupsen per week. Dat tikt lekker aan. Studies hebben dan ook uitgewezen dat een grote populatie koolmezen een impact kan hebben op het terugdringen van de kolonies eikenprocessierupsen.

Vijftig nestkastjes

Om die impact te meten, houden we al een paar jaar statistieken bij over de meldingen van eikenprocessierupsen in onze gemeente. Die brachten we in kaart en daaruit kozen we vijf probleemzones waar de rupsen het vaakst gemeld werden: de Balenberg, Parkheide, Park Tremeland, het Vondelpark en een deel van Ninde. In die vijf zones brengen wij deze week 50 nestkastjes aan voor koolmeesjes. Net op tijd, want het begint binnenkort te kriebelen bij de vogels die op zoek gaan naar een nestje.

Help jij mee?

Jij kan ook helpen door een nestkastje voor koolmezen op te hangen. Koolmezen komen overal op ons grondgebied voor en je kan ze aantrekken door hen een woongelegenheid te bieden in je tuin. De kastjes koop je online, in een dierenspeciaalzaak of bij een tuincentrum. Of je kan zelf aan de slag om er eentje te maken. Voor koolmezen heb je een invliegopening nodig van 32 mm. Het kastje hang je op een rustige plek op een hoogte van 2,5 à 3 meter, best aan de noordoostzijde van de boom zodat het niet binnenregent.